Os critérios espacial, linguístico e identitário em processos de emergência cultural. Usos e ambiguidades na definição do campo dos estudos galegos

Martínez-Tejero, Cristina; Martínez-Tejero, Cristina

doi:https://doi.org/10.3828/bhs.2018.14

Martínez-Tejero, Cristina

Bulletin of Hispanic Studies (2018), 95, (2), 235–250.

DOI: https://doi.org/10.3828/bhs.2018.14
Language: English
Pages: 16

Abstract

Este trabalho pretende identificar e analisar os critérios ativados na definição dos diferentes sectores do campo dos estudos galegos: o critério linguístico ou filológico, o espacial ou geográfico e o identitário ou nacional. Persegue-se com isto um triplo objetivo: comprovar as especificidades de funcionamento de cada área disciplinar (nomeadamente dos estudos literários, dos historiográficos e dos filosóficos); evidenciar as ambiguidades e incoerências derivadas da aplicação dum ou doutro critério; e refletir sobre as particularidades dos campos de estudos ligados a processos de emergência cultural.

The aim of this article is to identify and analyse the criteria used to define the different areas of the field of Galician Studies: the linguistic or philological criterion, the spatial or geographical criterion and the identity or national criterion. The objectives to be achieved with such an approach are threefold: to demonstrate the performance characteristics of each area of knowledge (especially literary studies, historiographical studies and philosophical studies); to highlight the ambiguities and inconsistencies arising from the use of one or other of the criteria; and to reflect on the characteristics of the study fields linked to cultural emergence.

FormatArticle

£25.00

READ THIS ARTICLE

If you have private access to this content, please log in with your username and password here

Agís Villaverde, Marcelino, 2001. Crónica viva do pensamento galego (Santiago de Compostela: Igesco). Crónica viva do pensamento galego Google Scholar

Agís Villaverde, Marcelino, 2005. ‘Filosofía’, em Gran Enciclopedia Galega Silverio Cañada, dir. Benxamín Casal Vila (Lugo: El Progreso-Diario de Pontevedra) [DVD]. Filosofía Gran Enciclopedia Galega Silverio Cañada Google Scholar

Agís Villaverde, Marcelino, 2016. Historia do pensamento galego contemporáneo: contribucións da filosofía à cultura actual (Corunha: Deputación da Coruña). Historia do pensamento galego contemporáneo: contribucións da filosofía à cultura actual Google Scholar

Area Míguez, Ramón, 1990. ‘Para unha filosofía galega’, em O pensamento galego na historia. Aproximación crític a, coord. Xosé Luís Barreiro Barreiro (Santiago de Compostela: Servizo de Publicacións da Universidade de Santiago de Compostela), pp. 11–16. Para unha filosofía galega O pensamento galego na historia. Aproximación crític 11 16 Google Scholar

Ansede Estraviz, Alberte, e Cesáreo Sánchez Iglesias (dirs.), 1996. Historia da literatura galega (Vigo: Asociación Socio-Pedagóxica Galega). Historia da literatura galega Google Scholar

Baliñas, Carlos (org.), 1977. Pensamento galego, I (Compostela e Vigo: Editorial SEPT). Pensamento galego Google Scholar

Barreiro Barreiro, Xosé Luís (coord.), 1990. O pensamento galego na historia. Aproximación crítica (Santiago de Compostela: Servizo de Publicacións da Universidade de Santiago de Compostela). O pensamento galego na historia. Aproximación crítica Google Scholar

Barreiro Fernández, Xosé Ramón, 1981. Historia de Galicia IV. Edade Contemporánea (Vigo: Galaxia). Historia de Galicia IV. Edade Contemporánea Google Scholar

Beramendi, Justo G., 1991. ‘El Partido Galleguista y poco más: organización e ideologías del nacionalismo gallego en la II República’, em Los Nacionalismos en la España de la II República, comp. Justo G. Beramendi e Ramón Máiz (Compostela e México: Consello da Cultura Galega, Siglo Veintiuno), pp. 127–70. El Partido Galleguista y poco más: organización e ideologías del nacionalismo gallego en la II República Los Nacionalismos en la España de la II República 127 70 Google Scholar

Bermejo Barrera, Xosé Carlos, et al., 1980. Historia de Galiza (Madrid: Editorial Alhambra, Caixa de Aforros de Galicia). Historia de Galiza Google Scholar

Bourdieu, Pierre, 1984. Homo academicus (Paris: Minuit). Homo academicus Google Scholar

Bourdieu, Pierre, 1992. Les Règles de l’art. Genèse et structure du champ littéraire (Paris: Seuil). Les Règles de l’art. Genèse et structure du champ littéraire Google Scholar

Cabo Aseguinolaza, Fernando, 2011. ‘The Spatial Turn in Literary Historiography’, CLCWeb: Comparative Literature and Culture, 13.5. Consultar: >http://dx.doi.org/10.7771/1481-4374.1903> [último acesso 16 de novembro de 2017]. Google Scholar

Carballo Carballo, Francisco (coord.), 1996. Historia de Galicia (Vigo: A Nosa Terra). Historia de Galicia Google Scholar

Clayton, Philip, 2006. ‘Conceptual Foundations of Emergence Theory’, em The Re-Emergence of Emergence, ed. Philip Clayton e Paul Sheldon Davies (Oxford: Oxford University Press), pp. 1–31. Conceptual Foundations of Emergence Theory The Re-Emergence of Emergence 1 31 Google Scholar

Domínguez Prieto, César, 2006. ‘Literary Emergence as a Case Study of Theory in Comparative Literature’, CLCWeb: Comparative Literature and Culture, 8.2. Consultar: >http://docs.lib.purdue.edu/clcweb/vol8/iss2/1> [último acesso 16 de novembro de 2016]. Google Scholar

Even-Zohar, Itamar, 1990. ‘Polysystem Theory’, Poetics Today, 11: 27–96. Polysystem Theory Poetics Today 11 27 96 Google Scholar

Even-Zohar, Itamar, 2017. Papers in Culture Research (Tel Aviv: The Culture Research Lab., Tel Aviv University). Papers in Culture Research Google Scholar

Fabra Barreiro, Gustavo, 1973. Literatura gallega (Madrid: La Muralla). Literatura gallega Google Scholar

Fernández del Riego, Francisco, 1971. Manual de historia da literatura galega (Vigo: Galaxia). Manual de historia da literatura galega Google Scholar

Ferreiro Alemparte, Jaime, 1971. ‘Vinculación literaria de dos escritores gallegos en castellano: Doña Emilia Pardo Bazán y Don Ramón Del Valle-Inclán’, Grial, 34: 410–29. Vinculación literaria de dos escritores gallegos en castellano: Doña Emilia Pardo Bazán y Don Ramón Del Valle-Inclán Grial 34 410 29 Google Scholar

González-Millán, Xoán, 1995. ‘Do nacionalismo literario a unha literatura nacional. Hipóteses de traballo para un estudio institucional da literatura galega’, Anuario de Estudios Literarios Galegos 1994: 67–81. Do nacionalismo literario a unha literatura nacional. Hipóteses de traballo para un estudio institucional da literatura galega Anuario de Estudios Literarios Galegos 1994 67 81 Google Scholar

Lambert, José, 1991. ‘In Quest of Literary World Maps’, em Interculturality and the Historical Study of Literary Translations, ed. Haral Kittel e Armin Paul Frank (Berlim: Erich Schmidt), pp. 133–44. In Quest of Literary World Maps Interculturality and the Historical Study of Literary Translations 133 44 Google Scholar

Lourido, Isaac, 2014. História literária e conflito cultural. Bases para umha história sistémica da literatura na Galiza (Santiago de Compostela: Laiovento). História literária e conflito cultural. Bases para umha história sistémica da literatura na Galiza Google Scholar

Regueira, Ramón, 1990. ‘A filosofía e a filosofía galega’, em O pensamento galego na historia. Aproximación crítica, coord. Xosé Luís Barreiro Barreiro (Santiago de Compostela: Servizode Publicacións da Universidade de Santiago de Compostela), pp. 389–93. A filosofía e a filosofía galega O pensamento galego na historia. Aproximación crítica 389 93 Google Scholar

Rodríguez Alonso, Manuel, 2002. Historia de la literatura gallega (Madrid: Acento). Historia de la literatura gallega Google Scholar

Rodríguez Sánchez, Francisco, 1990. Literatura galega contemporánea. Problemas de método e interpretación (Vila Boa: Cumio). Literatura galega contemporánea. Problemas de método e interpretación Google Scholar

Samartim, Roberto, 2010. ‘O processo de construçom do sistema literário galego entre o franquismo e a transiçom (1974–1978). Margens, relaçons, estrutura e estratégias de planificaçom cultural’. Tese de doutoramento orientada pelo professor Elias J. Torres Feijó, Departamento de Filologia Galega, Universidade de Santiago de Compostela. O processo de construçom do sistema literário galego entre o franquismo e a transiçom (1974–1978). Margens, relaçons, estrutura e estratégias de planificaçom cultural Google Scholar

Torres Feijó, Elias J., 2004. ‘Contributos sobre o objecto de estudo e metodologia sistémica. Sistemas literários e literaturas nacionais’, em Bases metodolóxicas para unha historia comparada das literaturas da Península Ibérica, coord. Anxo Abuín e Anxo Tarrío (Santiago de Compostela: Universidade de Santiago de Compostela), pp. 423–44. Contributos sobre o objecto de estudo e metodologia sistémica. Sistemas literários e literaturas nacionais Bases metodolóxicas para unha historia comparada das literaturas da Península Ibérica 423 44 Google Scholar

Torres Queiruga, Andrés, e Manuel Rivas García (coords.), 2008. Dicionario enciclopedia do pensamento galego (Vigo e Santiago de Compostela: Xerais, Consello da Cultura Galega). Dicionario enciclopedia do pensamento galego Google Scholar

Varela, José Luis, 1976. ‘Introducción literaria’, em Galicia, ed. Ángel Cabo Alonso, José Filgueira Valverde, José Luis Varela, e Manuel Chamoso Lamas (Madrid e Barcelona: Fundación Juan March, Noguer), pp. 111–46. Introducción literaria Galicia 111 46 Google Scholar

Villanueva Prieto, Darío (dir.), 2000. Galicia: literatura (A Corunha: Hércules de Ediciones). Galicia: literatura Google Scholar

Villares Paz, Ramón, 1980. Historia de Galiza (Madrid: Santillana). Historia de Galiza Google Scholar

Villares Paz, Ramón, 1984. A Historia (Vigo: Galaxia). A Historia Google Scholar

Villares Paz, Ramón, 2004. Historia de Galicia (Vigo: Galaxia). Historia de Galicia Google Scholar